Jeden z najważniejszych ustrojowych antyoksydantów. Jako jedyny przeciwutleniacz występuje naturalnie w komórkach. Glutation to niskocząsteczkowy związek tiolowy. Obecność grupy tiolowej decyduje o różnorodności pełnionych przez niego funkcji w organizmie.
Glutation
Słowem wstępu, związek ten powstaje głównie w hepatocytach, czyli komórkach wątroby, a następnie transportowany jest do innych tkanek, głównie do serca, jelit, nerek, płuc, mózgu, leukocytów oraz erytrocytów i mięśni. Substratami do jego syntezy są trzy aminokwasy, czyli cysteina, kwas glutaminowy oraz glicyna. Co ciekawe, żaden z tych aminokwasów nie należy do grupy aminokwasów egzogennych. Natomiast do powstania cysteiny konieczna jest metionina, która jest już aminokwasem egzogennym.
Na stężenie glutationu w komórce istotny wpływ ma dieta, dlatego powinna ona obfitować w świeże warzywa oraz owoce. Ważnym składnikiem w jadłospisie jest również świeżo ugotowane mięso.
Działanie glutationu
Działanie glutationu można opisać w kilku zasadniczych punktach. Glutation to:
- antyoksydant. Rola glutationu jako antyoksydanta polega na neutralizowaniu wolnych rodników, których nadmiar jest szkodliwy dla organizmu. Wolne rodniki to cząsteczki, które powstają w warunkach fizjologicznych na skutek przemian tlenu
i pełnią określone funkcje w organizmie. Jednak na powstawanie wolnych rodników mają też wpływ czynniki zewnętrzne, do których zalicza się m.in. nieprawidłową dietę, ciągłe narażenie na stres, palenie tytoniu czy spożywanie alkoholu; - detoksykator. Głównym organem odpowiedzialnym za detoksykację w organizmie jest wątroba i to właśnie w hepatocytach znajduje się największe stężenie glutationu. Główny antyoksydant jakim jest glutation przyczynia się do usuwania wielu toksyn, które występują na co dzień w środowisku. Zalicza się do nich m.in. związki rakotwórcze, metale ciężkie czy związki promieniotwórcze. Niezwykle niebezpieczne jest dla nas ciągłe narażenie na spaliny samochodowe czy dym tytoniowy. Dzięki odpowiedniemu poziomowi glutationu ich usuwanie z organizmu staje się efektywne;
- stymulator układu immunologicznego. Im większy poziom glutationu tym więcej produkowanych jest leukocytów, czyli białych krwinek. Odpowiedni poziom glutationu jest związany z prawidłowym funkcjonowaniem komórek układu odpornościowego, jak również całego układu immunologicznego.
- glutation jest również istotny dla sportowców, ponieważ usprawnia proces regeneracji, zmniejsza uszkodzenie mięśni oraz zwiększa siłę i wytrzymałość;
- niezwykle istotną funkcją glutationu jest wpływ na regenerację innych antyoksydantów.
Glutation – preparaty
Przyjmowanie glutationu wraz z pokarmem nie wpłynie w znaczący sposób na jego poziom. Jego struktura nie pozwala na to, aby nie został on strawiony, dlatego też stosowanie glutationu w formie suplementów mija się z celem.
Jak już wcześniej zostało stwierdzone do syntezy glutationu konieczna jest cysteina, glutaminian oraz glicyna. Dopiero gdy te aminokwasy dostaną się do komórki może dojść do wytworzenia glutationu. Z tego względu istotne jest dostarczanie wraz z dietą odpowiedniej ilości białka. Warto zadbać o obecność w jadłospisie np. wołowiny, jaj, mleka krowiego oraz kurczaka.
Najważniejszym elementem układanki jest cysteina. Zaliczana jest do grupy aminokwasów warunkowo niezbędnych. Z uwagi na obecność grupy tiolowej jest klasyfikowana jako aminokwas siarkowy. W organizmie cysteina powstaje z metioniny. Nie należy jednak przyjmować cysteiny w formie suplementu, gdyż może to prowadzić do hipercysteinemii powodującej efekty toksyczne.
Prawidłowy poziom glutationu można osiągnąć prawidłowo komponując dietę. Poza dostarczeniem odpowiedniej ilości białka należy zadbać również o inne składniki, które będą wpływały na utrzymanie jego właściwego poziomu. Do składników tych zalicza się witaminę C, witaminę E, selen.
Związki te pełnią rolę kofaktorów glutationu. Co ciekawe, sylimaryna, czyli składnik aktywny ostropestu, również stymuluje syntezę glutationu.
Glutation – cena
Zakres cen w przypadku preparatów wpływających na poziom glutationu waha się w granicach 60–400zł. Najistotniejsze jest jednak pytanie, czy warto? Jak wiadomo z punktu powyżej suplementacja glutationu nie ma większego sensu. Jeśli jednak zdecydujesz się na suplementację to wybierz suplement zawierający te składniki, które wpływają na syntezę glutationu, czyli glutamina, witaminy antyoksydacyjne oraz selen.
Glutation – skutki uboczne niedoboru
Obniżony poziom glutationu występuje u:
- osób starszych. Zjawisko to związane jest z procesem starzenia się organizmu;
- osób chorujących na cukrzycę oraz jej powikłania, chorobę Parkinsona oraz chorobę Alzheimera;
- osób nadużywających alkoholu oraz palaczy.
Do skutków niedoboru glutation zalicza się m.in.:
- zmniejszoną skuteczność w zakresie neutralizowania wolnych rodników;
- zmniejszoną skuteczność w zakresie neutralizowania oraz usuwania toksyn;
- opóźniony proces regeneracji po wysiłku fizycznym;
- mniejszą efektywność działania układu odpornościowego w zakresie walki z patogenami.
Jeśli chcesz zwiększyć swoją ochronę przed działaniem nadmiaru wolnych rodników oraz usprawnić proces neutralizowania i usuwania toksyn z organizmu jak również usprawnić działanie układu odpornościowego koniecznie zadbaj o właściwą dietę. Składnikami obowiązkowymi w diecie jest przede wszystkim odpowiednia ilość białka oraz witamin C, E i beta- karotenu. Nie wolno zapominać również o pokryciu zapotrzebowania na selen.
