Tauryna jest aminokwasem endogennym, jednak w przypadku osób dorosłych zwraca się często uwagę na jej niewystarczającą syntezę względem potrzeb organizmu. Aminokwas ten pełni w organizmie kilka niezwykle istotnych funkcji, m.in. wpływa na proces trawienia tłuszczów, uczestniczy w regulacji gospodarki wodno-elektrolitowej oraz wykazuje działanie antyoksydacyjne. Czy jednak suplementacja tego związku jest bezpieczna dla organizmu? Czy istnieją rzetelne badania naukowe potwierdzające jej wpływ na ludzki organizm?
Co to jest tauryna?
Tauryna – kwas 2-aminoetylosulfonowy jest aminokwasem posiadającym grupę sulfonową wobec tego w organizmie występuje głównie w stanie wolnym. Najwięcej tauryny w organizmie znajduje się w mięśniach szkieletowych, sercu i mózgu. Pokarmy bogate w ten aminokwas to pokarmy zwierzęce, głównie mięso indycze, skorupiaki, np. ostrygi i ryby, np. łosoś. Wchłanianie tego związku następuje głównie w jelicie cienkim. Zapotrzebowanie na taurynę wynosi ok. 4 g/dzień. Organizm pozyskuje tę ilość z pokarmów oraz z syntezy endogennej z metioniny i cysteiny.
Działanie tauryny
Wpływ na tkankę mięśniową:
- dostarczenie 1g tauryny to ochrona, aż 120 g białek mięśniowych, w związku z tym aminokwas ten wykazuje działanie antykataboliczne;
- tauryna poprzez stymulację produkcji insuliny w znaczący sposób wpływa na transport oraz gromadzenie kreatyny w komórkach tkanki mięśniowej. Nasila również anaboliczną aktywność insuliny względem tkanki mięśniowej;
- tauryna obniża pobudliwość włókien mięśniowych, co może być skuteczne w przypadku terapii miotonii.
Wpływ na metabolizm glukozy:
- tauryna chroni oraz regeneruje komórki trzustki, jak również stymuluje ją do produkcji insuliny;
- hamuje aktywność transportera glukozy (SGLT-1), który odpowiada za wchłanianie glukozy z treści pokarmowej.
Wpływ na metabolizm tłuszczów, oraz witamin rozpuszczalnych w tłuszczach:
- tauryna łączy się z kwasami żółciowymi, wobec tego ma znaczący wpływ na procesy trawienia tłuszczów, wpływa na ich absorpcję oraz usuwanie;
- w badaniach przeprowadzonych na szczurach odnotowano spadek stężenia cholesterolu we krwi, nasilenie glikolizy oraz zużywania glukozy przez komórki serca i wątroby;
- zanotowano, iż niedobór tego aminokwasu u noworodków negatywnie wpływa na wchłanianie witamin A, E, K, D, czyli witamin rozpuszczalnych w tłuszczach.
Pozostałe oddziaływania tauryny na organizm:
- aminokwas ten konieczny jest do prawidłowego rozwoju oraz funkcjonowania siatkówki oka;
- tauryna uczestniczy w regulacji gospodarki wodno-elektrolitowej, wykazuje działanie natriuretyczne (moczopędne) oraz zmniejsza przepływ krwi przez nerki;
- jest czynnikiem troficznym w okresie rozwoju ośrodkowego układu nerwowego, chroni również przed neurotoksycznością glutaminianu;
- wykazuje działania antyoksydacyjne.
Dawkowanie tauryny
Jeżeli w diecie występują produkty odzwierzęce suplementacja tauryny nie ma większego sensu. W przypadku osób trenujących, taurynę zaleca się suplementować w ilości 3–5 g/dzień, 30 minut przed treningiem, po treningu oraz przed snem.
Tauryna – skutki uboczne
Suplementacja tauryny w dawkach zalecanych nie niesie za sobą skutków ubocznych. Natomiast szczególną uwagę należy zwrócić na napoje energetyczne, gdzie tauryna występuje w połączeniu z kofeiną. Nadmierne dawki takich napojów mogą doprowadzić nawet do zatrzymania krążenia. Napoje energetyczne w połączeniu z alkoholem mogą uszkadzać wątrobę oraz znacząco odwadniać organizm.
Tauryna wykazuje szereg korzystnych oddziaływań na organizm człowieka. Zgodnie jednak ze Stanowiskiem Centralnego Ośrodka Medycyny Sportowej i Komisji Medycznej Polskiego Komitetu Olimpijskiego brak jest rzetelnych badań, które potwierdziłyby wpływ tauryny na zdolność do wysiłku fizycznego. Wobec tego zaliczana jest do grupy C suplementów. Warto również nadmienić, iż większość badań dotyczących tauryny przeprowadzanych było na zwierzętach, wobec tego nie można stwierdzić do końca jak tauryna rzeczywiście oddziałuje na organizm człowieka.
Bibliografia:
- Szymański K, Winiarska K. Tauryna i jej potencjalne wykorzystanie w terapii*. Postepy Hig Med. Dosw. (online), 2008; 62: 75-86.
- Wspólne stanowisko Centralnego Ośrodka Medycyny Sportowej i Komisji Medycznej Polskiego Komitetu Olimpijskiego: stosowanie suplementów diety i żywności funkcjonalnej w sporcie. Rekomendacje dla polskich związków sportowych. Warszawa; 2012.
- Zając A, Zydek G, Michalczyk M, Poprzęcki S, Czuba M, Gołaś A, Boruta-Gojny B. Żywienie i suplementacja w sporcie, rekreacji i stanach chorobowych. Wydawnictwo Akademii Wychowanie Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach; 2014.
