Czystek określany jest często jako „śródziemnomorski cud natury”. Jest to popularna ziołowa herbatka. Jakie właściwości wykazuje picie naparu z czystka?
Czystek
Czystek (łac. Cistus L.) to rodzaj krzewów należących do rodziny czystkowatych. Rośnie w Azji Zachodniej i w basenie Morza Śródziemnego. Morfologicznie Cistus jest krzewem lub półkrzewem o wysokości maksymalnie 60–100 cm. Posiada kwiaty w kolorach od białego do purpurowego z czerwoną/purpurową plamą u podstawy. Ludzie zaczęli korzystać ze zdrowotnych właściwości czystka już ponad 2000 lat temu.
Właściwości czystka
Czystek jest ziołem o wielu właściwościach zdrowotnych, które wynikają przede wszystkim z dużej zawartości polifenoli w jego składzie. Są to m.in.:
- hamowanie powstawania i rozwoju stanów zapalnych,
- ochrona naczyń krwionośnych,
- hamowanie utleniania cholesterolu LDL,
- przeciwdziałanie powstawaniu blaszki miażdżycowej,
- rozszerzanie naczyń krwionośnych,
- leczenie ran i skaleczeń,
- bogactwo kwasów fenolowych i flawonoidów (takich jak kwas rozmarynowy, kwercetyna, katechiny, kwas galasowy) zapewniających silne działanie przeciwutleniające,
- wspomaganie poprawy stanu zdrowia u osób cierpiących na infekcje górnych dróg oddechowych,
- możliwe działanie antyproliferacyjne, a więc ochronne przed nowotworami,
- wspomaganie odporności,
- działanie obniżające stężenie glukozy,
- potencjalne właściwości hamujące H. pylori i S. aureus,
- działanie przeciwbólowe.
Zastosowanie czystka
Czystek ma wiele zastosowań
- Niektóre gatunki wykazują właściwości lecznicze.
- Uprawiane są one jako rośliny ozdobne.
- Wykorzystywane są do wytwarzania żywicy ladanum, która stosowana jest w lecznictwie oraz przemyśle perfumeryjnym i tytoniowym oraz jest składnikiem kadzidła w Kościele wschodnim.
- Używane są w kosmetologii.
Czystek można dostać w formie saszetek do zaparzania, sypanego ziela, kapsułek i tabletek do ssania.
Najbardziej popularne są herbatki z czystka. Najlepiej wybierać zioła w formie liści, a nie ekspresowe herbaty. Poza tym możliwe są również inhalacje z czystka w okresie zachorowalności na przeziębienia oraz płukanki jamy ustnej dla wybielenia płytki nazębnej lub redukcji nieprzyjemnego zapachu z ust. Osoby pijące czystek mogą zauważyć również działanie odstraszające komary i kleszcze.
Przed zastosowaniem czystka należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą w celu wykluczenia możliwych interakcji z przyjmowanymi lekami.
Czystek jest bezpiecznym do stosowania preparatem, nie wykazano niekorzystnych skutków ani przeciwwskazań do suplementacji.
Czystek to roślina z basenu Morza Śródziemnego i Azji. Posiada charakterystyczne, purpurowe kwiatki. Jest coraz bardziej popularny w ziołolecznictwie. Pojawiają się nowe badania na temat zastosowania czystka w medycynie. Jego korzystne działanie dotyczy m.in. układu sercowo-naczyniowego i układu oddechowego.
Bibliografia:
[1] M. Nicoletti, C. Toniolo, A. Venditti, M. Bruno, Antioxidant activity and chemical composition of three Tunisian Cistus: Cistus monspeliensis, Cistus villosus and Cistus libanotis, „Nat Prod Res”. 29 (3), s. 223–30, Feb 2015,
[2] Katarzyna Ekiert A–F, Marta Dochniak A–F, Superfoods – idealne uzupełnienie diety czy zbędny dodatek?, Piel. Zdr. Publ. 2015, 5, 4, 401–408,
[3] Orhan N, Aslan M., Süküroğlu M., Deliorman Orhan D., In vivo and in vitro antidiabetic effect of Cistus laurifolius L. and detection of major phenolic compounds by UPLC-TOF-MS analysis, J Ethnopharmacol. 2013 Apr 19;146(3):859-65,
[4] Ferreira S, Santos J., Duarte A., Duarte A.P., Queiroz J.A., Domingues F.C., Screening of antimicrobial activity of Cistus ladanifer and Arbutus unedo extracts, Nat Prod Res. 2012;26(16):1558-60.
[5] Küpeli E., Yesilada E., Flavonoids with anti-inflammatory and antinociceptive activity from Cistus laurifolius L. leaves through bioassay-guided procedures, J Ethnopharmacol. 2007 Jul 25;112(3):524-30.
