Jesteś osłabiony, zmęczony i wypadają Ci włosy po zimie lub stresującym czasie? Może warto rozważyć oczyszczenie organizmu?
Zbliża się wiosna, w związku z tym coraz bardziej popularne stają się diety oczyszczające, odtruwające, detoksykujące, czyli potoczne detoksy!
Dieta oczyszczająca
Czy można faktycznie „oczyścić” organizm?
Przede wszystkim należy zdać sobie sprawę, że nie jest możliwe ogólne „oczyszczenie” organizmu dietą czy innymi środkami. Konieczne jest poznanie substancji, a dokładniej toksyny, która spowodowała zatrucie, np. rtęć, arszenik, glin czy inny związek. Następną istotną kwestią jest podanie konkretnej odtrutki na toksynę. W związku z tym ogólne pojęcie „zatrucia/zanieczyszczenia” organizmu, często powiązane z objawami takimi jak osłabienie organizmu, niewyspanie, rozdrażnienie, spadki energii czy ból głowy, nie jest konkretne.
Oczywiście możliwe jest zatrucie w wyniku kontaktu z toksyną w trakcie wypadku, pracy czy poprzez przewód pokarmowy. Przykładem żywności, której spożywanie może nieść ryzyko zatrucia są ryby, zwłaszcza te długożyjące. Z tego względu w zaleceniach ogranicza się ich spożycie do 2–3 razy w tygodniu. Jednak nawet z większą ilością tego typu produktów w diecie nasz zdrowy organizm powinien sobie poradzić. Jeżeli jednak już zatruliśmy się jakimiś poważnymi toksynami, żadna dieta oczyszczająca nie pomoże. Ratunkiem może być jedynie pomoc lekarska.
Czym w takim razie jest oczyszczanie organizmu?
To pojęcie odnosi się głównie do pozbywania się nie groźnych toksyn i nadmiaru innych składników z naszego organizmu. Jednak za metabolizm substancji, leków i suplementów odpowiadają głównie 2 narządy: wątroba i nerki, które dopóki pracują prawidłowo, czyli dopóki nie występują żadne choroby z nimi związane, spokojnie radzą sobie z metabolizowaniem substancji i wydalaniem ich nadmiaru z naszego organizmu. W związku z tym te 2 organy odpowiadają za całe „oczyszczanie” organizmu.
Jakie są najczęstsze pomysły na detoks i czy są prawdą?
- Suplementy: brak danych naukowych potwierdzających korzystne działanie jakichkolwiek suplementów mających wykazywać działanie oczyszczające organizm.
- Diety sokowe: wprowadzenie do diety soków warzywnych i owocowych niesie dużo korzyści dla zdrowia, przede wszystkim ze względu na wprowadzenie do diety odpowiedniej ilości witamin, składników mineralnych i błonnika pokarmowego, który wiąże w jelitach substancje szkodliwe i wspomaga ich wydalanie z organizmu. Takie diety często opierają się jedynie na produktach płynnych, co w krótkim czasie powoduje szybką utratę kilogramów. Nie jest to jednak oczyszczenie organizmu, może jedynie dostarczenie większej ilości składników pokarmowych, przyspieszenie pracy jelit i znaczny ujemny bilans energetyczny. Dodatkowo faktycznie takie produkty jak cytrusy zawierają kwasy organiczne, które mogą mieć działanie detoksykujące, w przypadku zwiększenia wydalania glinu i jego akumulacji w kościach.
- Przyprawy: jedyną mogącą mieć działanie oczyszczające przyprawą jest kolendra, która może wpływać korzystnie na zmniejszenie ilości kadmu i ołowiu.
- Algi: chlorella zawiera w swoim składzie metalotioneiny, czyli białka wiążące metale ciężkie, co może mieć zastosowanie w przypadku zatrucia rtęcią, ołowiem, dioksynami czy polichlorowanymi dibenzofuranami. Podobnie działają algi norii. Jednak badania przeprowadzone były na rybach, których dieta w dużej części składa się z glonów.
- Składniki mineralne: selen zwiększa wydalanie rtęci, odpowiednie odżywienie żelazem, magnezem i wapniem chroni przed kumulacją glinu.
- Głodówki: redukcja masy ciała wpływa na „oczyszczenie” organizmu, ponieważ wiele toksyn jest kumulowanych w tkance tłuszczowej, a więc jej redukcja wpłynie na pozbycie się szkodliwych substancji z organizmu, jednak w między czasie wpłynie to na uwolnienie się toksyn i „podtrucie” organizmu.
Jak oczyścić organizm?
Przede wszystkim należy dbać o swoje zdrowie, ograniczyć ryzyko zatrucia toksynami, wprowadzić odpowiednie leczenie w przypadku już występującego zatrucia, wyeliminować z diety szkodliwe, niezdrowe, przetworzone produkty i zamienić je przede wszystkim na warzywa, owoce i odpowiednie nawodnienie organizmu.
Podsumowując warto pamiętać, że diety oczyszczające, o których można przeczytać w Internecie, są dosyć dużą nadinterpretacją tematu. Dopóki dbamy o prawidłową dietę i pracę wątroby oraz nerek, nie mamy się czym przejmować. Przechodzenie na restrykcyjne diety oczyszczające może wiązać się z wieloma skutkami ubocznymi, takimi jak niedobory pokarmowe. Jak widać za dietami oczyszczającymi nie stoją solidne podstawy naukowe i warto patrzeć na takie diety z przymrużeniem oka i bardziej postawić na odpowiednią diagnostykę występujących dolegliwości i prawidłowo zbilansowaną dietę.
Bibliografia:
[1] Domingo JL, Gomez M, Llobet JM et al., Citric, malic and succinic acids as possible alternatives to deferoxamine in aluminum toxicity, J Toxicol Clin Toxicol 2012;26,67–79.
[2] Ren H, Jia H, Kim S., Effect of Chinese parsley Coriandrum sativum and chitosan on inhibiting the accumulation of cadmium in cultured rainbow trout Oncorhynchus mykiss, Fish Sci 2006;72, 263–269.
[3] Aga M, Iwaki K, Ueda Y., Preventive effect of Coriandrum sativum (Chinese parsley) on localized lead deposition in ICR mice, J Ethnopharmacol 2001;77,203–208.
[4] Uchikawa T, Ueno T, Hasegawa T., Parachlorella beijerinkii accelerates lead excretion in mice, Toxicol Ind Health 2009;25, 551–556.
[5] Uchikawa T, Yasutake A, Kumamoto Y., The influence of Parachlorella beyerinckii CK-5 on the absorption and excretion of methylmercury (MeHg) in mice, J Toxicol Sci 2010;35, 101–105.
[6] Uchikawa T, Kumamoto Y, Maruyama I., The enhanced elimination of tissue methylmercury in Parachlorella beijerinckii-fed mice, J Toxicol Sci 2011;36, 121–126
[7] Li Y-F, Dong Z, Chen C., Organic selenium supplementation increases mercury excretion and decreases oxidative damage in long-term mercury-exposed residents from wanshan, China. Environ Sci Technol 2012;46, 11313– 11318.
[8] Safety of aluminium from dietary intake: scientific opinion of the panel on food additives, flavourings, processing aids and food contact materials, EFSA J 2008;754,1–34.
